trong đời sống hàng ngày.
Danh dự hay nổi tiếng, chúng ta thích thú, mất danh dự chúng ta ghét. Danh dự làm tim ta vui
sướng; mất danh dự làm tim ta buồn đau.
Chúng ta ham thích trở nên nổi tiếng. Nhiều người ao ước thấy hình ảnh của mình trên tạp chí
bằng bất cứ giá nào. Chúng ta hết sức vui mừng, khi thấy những hoạt động của chúng ta tuy không
nghĩa lý gì, lại được đem ra quảng bá.
Ðôi khi chúng ta đã tìm sự quảng bá quá mức. Nhiều người lại lo lắng khi thấy hình của mình trên
các báo chí.
Muốn có danh dự, nhiều người sẵn sàng lo lót hay cho các món tiền lớn lao cho những người có
quyền hành để làm cho thiên hạ biết đến.
Một số người trưng bày lòng hảo tâm bằng cách cúng dường cả trăm thầy tu hay nhiều hơn nữa.
Nhưng, họ lại hoàn toàn lạnh nhạt trước sự đau khổ của người nghèo, kẻ thiếu thốn nơi xóm
giềng.
Ðó là những nhược điểm của con người.
Ða số có động cơ kín đáo. Những người vị tha hành động không vụ lợi rất hiếm trên thế giới này.
Hầu hết người trần tục đều giữ bí mật để dùng khi cần đến.
Vậy thì, ai là người hoàn toàn tốt? Có bao nhiêu người thật tâm trong sạch về những động cơ của
họ? Có bao nhiêu người thật sự có lòng vị tha?
Chúng ta không cần đi săn tìm danh tiếng hay danh dự. Nếu chúng ta đáng được danh dự, danh dự sẽ
đến chẳng cần phải tìm cầu. Con ong bị thu hút bởi hoa nặng trĩu mật. Hoa không mời ong.
Con ong bị thu hút bởi hoa nặng trĩu mật. Hoa không mời ong
Quả là đúng, chúng ta tự nhiên cảm thấy , và còn hơn thế nữa, cực kỳ sung sướng khi danh của ta
lan xa lan rộng khắp.
Nhưng chúng ta phải nhận thức rằng sự nổi danh, danh dự và vinh quang ấy sẽ qua đi. Chúng tiêu
tan và loãng trong không khí.
Về mất danh dự thì ra sao? Mất danh dự không khoan khoái gì cho tai nghe và tâm ý. Chắc chắn
chúng ta xao xuyến khi những lời thô lỗ hay bất kính chọc vào tai ta. Cái đau của tâm ý còn to lớn
hơn khi cái gọi là báo cáo bất công và sai hoàn toàn.
Thường phải mất nhiều năm mới xây được một tòa nhà lộng lẫy. Trong một hay hai phút, với vũ khí
phá hoại hiện đại dễ dàng làm tòa nhà đó tiêu tan.
Phải mất nhiều năm hay suốt cả đời mới xây dựng được sự trọng vọng. Trong nháy mắt tên tuổi khó
khăn mới tạo nên có thể bị hư hoại.
Không ai có được miễn trừ trước lời nhận xét tàn phá bắt đầu với cái “nhưng”. Phải, ông ta rất
tốt, ông ta làm cái này cái kia, nhưng toàn bộ hồ sơ tốt của ông ta bị nhuộm đen bởi cái gọi là
“nhưng”.
Bạn có thể sống một đời như Ðức Phật nhưng không được miễn trừ những lời phê bình, tấn công và
lăng mạ.
Ðức Phật là người nổi tiếng nhất, nhưng cũng là người bị nói xấu nhất thời bấy giờ. Một số người
chống đối Ðức Phật phao tin một phụ nữ thường ngủ đêm trong tu viện.
Thất bại trong vụ mưu toan hèn hạ này, chúng phao tin đồn trong dân chúng là Ðức Phật và các đệ
tử của Ngài giết chết người đàn bà đó và chôn xác trong đống rác hoa tàn héo trong tu viện.
Những kẻ âm mưu sau này xác nhận chính chúng là thủ phạm.
Khi sứ mạng lịch sử của Đức Phật thành công, nhiều người đến xin thọ giáo với Ngài, những kẻ thù
phỉ báng Đức Phật lại nói Ngài cướp mẹ của những đứa con, chia lìa vợ chồng, và cản trở sự tiến bộ
của quốc gia.
Thất bại trong tất cả âm mưu làm tổn thương đặc tính cao thượng của Đức Phật, người anh em họ
với Ngài, Ðề Bà Ðạt Ða, một đệ tử ganh ghét Ngài, âm mưu giết Ngài bằng cách lăn một tảng đá từ
trên cao – nhưng, Đề Bà Đạt Đa cũng thất bại.
Nếu đó là số phận buồn phiền của Ðức Phật không tỳ vết, toàn bích, vậy số phận của một con người
bình thường chưa hoàn hảo sẽ thế nào?
(còn tiếp)
Theo Hòa Thượng Narada Mahathera
Gia đình Việt Nam
